Wielkopolska Wschodnia w centrum europejskiej debaty o przyszłości regionów węglowych
Przez ostatnie dwa dni oczy całej Europy skierowane były na Wielkopolskę Wschodnią. Takiego wydarzenia w Koninie jeszcze nie było – pod względem rangi, skali i partnerstwa. Doroczny Dialog Polityczny stał się symbolicznym potwierdzeniem roli, jaką nasz subregion odgrywa w europejskim procesie sprawiedliwej transformacji. Po raz pierwszy w historii odbyło się tu tak ważne międzynarodowe wydarzenie, które Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Koninie– instytucja kluczowa dla procesu transformacji i zarządzającą unijnymi funduszami wspierającymi region, współorganizowała wspólnie z Komisją Europejską, Samorządem Województwa Wielkopolskiego i Miastem Konin. To nie tylko ogromne wyróżnienie, ale i wyzwanie, które Konin i Wielkopolska Wschodnia podjęły z pełną odpowiedzialnością i zaangażowaniem, pokazując Europie, jak może wyglądać skuteczna, wspólna droga ku nowej przyszłości.
– Od kilku lat walczymy o to, żeby głos regionalny w obronie polityki spójności i sprawiedliwej transformacji był najgłośniejszy i jak najbardziej skuteczny – podkreśla Marszałek Marek Woźniak. 24 czerwca 2025 roku w Koninie rozpoczęły się dwudniowe obrady w ramach Dorocznego Dialogu Politycznego – Annual Political Dialogue (APD). Konin stał się centrum europejskiej debaty o przyszłości regionów w transformacji energetycznej. Wydarzenie gromadzi przedstawicieli 49 krajów.
Głównym organizatorem wydarzenia, które odbywa się pod patronatem Prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej, jest Inicjatywa na rzecz Regionów Węglowych w Transformacji, a współorganizatorami są: Komisja Europejska (DG ENER), Samorząd Województwa Wielkopolskiego oraz Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Koninie, przy wsparciu Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz projektu LIFE AFTER COAL PL. Tegoroczna edycja wydarzenia nosi tytuł: „Ścieżki do nowej przyszłości: Konkurencyjność i sprawiedliwa transformacja w regionach węglowych+” i obejmuje m.in. sesje plenarne, spotkania bilateralne oraz wizyty studyjne prezentujące praktyczne przykłady transformacji w Wielkopolsce Wschodniej.
– Chciałbym bardzo podziękować Komisji za ulokowanie tego spotkania w Koninie, w sercu Wschodniej Wielkopolski, gdzie odbywa się proces sprawiedliwej transformacji. To proces bez wątpienia trudny, którego podjęliśmy się wspólnie w gronie wszystkich partycypujących, i który staramy się efektywnie realizować. Szczęśliwie w Wielkopolsce Wschodniej od początku odbywa się bardzo dobry dialog ze wszystkimi jego uczestnikami, czyli podmiotami gospodarczymi, związkami zawodowymi, organizacjami pozarządowymi i samorządem lokalnym – mówił podczas otwarcia Dorocznego Dialogu Politycznego Marszałek Marek Woźniak. Wydarzenie jest okazją do tego, żeby wymienić się doświadczeniami w zakresie sprawiedliwej transformacji. Ten proces realizowany jest w wielu regionach Europy na różnym etapie. – Musimy wspólnie apelować o kontynuację funduszu na transformację, żeby głos europejskich regionów, które martwią się o dalszy rozwój, był na tyle silny i uzbrojony w argumenty, aby decydenci brukselscy oraz szefowie rządów państw członkowskich Unii Europejskiej przychylili się do tego postulatu. Zarówno do kontynuacji Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, ale też polityki spójności w ogóle, bo od tego będzie zależeć rozwój wielu regionów Europy – dodał Marszałek.
Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji dla Wielkopolski Wschodniej wynosi 414 mln euro. Wielkopolska Wschodnia korzysta również z programu dla całego regionu – programu „Fundusze Europejskie dla Wielkopolski” na równych prawach ze wszystkimi innymi obszarami Wielkopolski. W jej przypadku następuje synergia funduszy będących w dyspozycji Samorządu Województwa Wielkopolskiego: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.
– Konin i region Wielkopolski Wschodniej może pochwalić się wszystkimi procesami, które zachodziły na etapie przygotowania do konsumpcji środków. Jesteśmy gotowi na dokończenie całego procesu, który został zainicjowany. Musimy jednocześnie zabiegać o kolejne środki, żeby go dokończyć. Najistotniejsze jest to, żeby w całym tym procesie dostrzec człowieka, a tym samym rozwój gospodarczy naszego regionu – podkreślił Piotr Korytkowski, Prezydent Konina.
– My wykorzystujemy swoją szansę. Mamy projekt pracowniczy, transportowy, zmieniamy region. Setki przedsiębiorców i samorządy korzystają z pomocy. Jeżeli jest pomysł i dobry model zarzadzania blisko ludzi, to to daje najlepszy efekt. Dzisiejszy Dialog Polityczny będzie wyraźnym sygnałem dla Europy, że transformacja jest ważna, konieczna i że nie można czegoś porzucić w połowie drogi, a trzeba doprowadzić do końca – zaznaczył Maciej Sytek, Prezes Agencji Rozwoju Regionalnego.
W konferencji biorą udział wysocy przedstawiciele instytucji unijnych, instytucji państwowych, samorządów regionalnych i lokalnych, przedsiębiorcy oraz eksperci w dziedzinach objętych transformacją. Do Konina przyjechali m.in. Petr Kulhánek – Minister Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej oraz Aleksander Jevšek – Minister Rozwoju i Polityki Spójności Słowenii. Sesje plenarne odbywają się w Centrum Kultury i Sztuki – Dom Kultury Oskard.
W programie pierwszego dnia APD znalazły się sesje: „Drogi do nowej przyszłości – Konkurencyjność i sprawiedliwa transformacja w rejonach węglowych+”, „Zwiększanie potencjału ludzi dzięki polityce energetycznej w regionach węglowych+” oraz „Inwestowanie po węglu – jak przyciągać prywatne inwestycje w regionach węglowych+?”. Dopełnieniem obrad są wizyty studyjne w Miejskim Przedsiębiorstwie Energetyki Cieplnej (ciepłownia geotermalna), w Akademii Nauk Stosowanych oraz Elektrowni ZE PAK.
W środę 25 czerwca dyskusje koncentrowały się wokół następujących zagadnień: „Możliwości i wyzwania związane z wprowadzaniem odnawialnych i czystych źródeł energii w regionach węglowych+” oraz „Kwalifikacje na rzecz transformacji energetycznej – skuteczne programy mające na celu wyposażenie pracowników konkurencyjnej gospodarki niskoemisyjnej?”.
Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu